कु-हाडीचे दांडे

नवीन विना अनुदानित मराठी शाळांना परवानगी नाही आणि ज्या आधीपासून अनुदानित आहेत अशा प्राथमिक मराठी शाळांची गळचेपी आणखी एका कारणाने होत आहे.

प्राथमिक शिक्षण हा स्थानिक स्वराज्य संस्थांचा विषय आहे. त्यामुळे त्यांना अनुदान अशा संस्थांकडून (मुंबईमध्ये महानगरपालिकेकडून मिळते).

मुंबईतील विनाअनुदानित इंग्रजी प्राथमिक शाळांमधील शिक्षकांना माध्यमिक विभागातील शिक्षकांप्रमाणेच ६ व्या वेतन आयोगाच्या शिफरशीनुसार वेतन मिळू लागले कारण त्यांना निधीपुरवठा थेट पालकांकडून वाढीव फीमार्फत होत आहे. त्याच संस्थांच्या अनुदानित मराठी प्राथमिक शिक्षकांना मात्र हा लाभ मिळू शकत नाही कारण त्यांचे शुल्कदर नाममात्र आहेत आणि त्यांना महानगरपालिकेकडून वेतन अनुदान मिळते. निधीचा तुटवडा असल्याने महानगपालिका ह्या शिक्षकांना ६ व्या वेतन आयोगाच्या शिफरशीनुसार वेतन अनुदान देण्याची टाळाटाळ करीत आहे. ह्या कामी राज्यशासनाने हातभार लावावा अशी महानगरपालिकेची अपेक्षा आहे. म्हणूनच अनुदानित मराठी शाळांमधील शिक्षकांना दरमहा केवळ ५०० रुपयांच्या प्रतीकात्मक वाढीवर समाधान मानावे लागत आहे. अनुदानित असल्याने, शुल्कवाढीचा इंग्रजी विनाअनुदानित शाळांना खुला असलेला राजमार्गही त्यांना खुला नाही. दोन्ही बाजूंनी त्यांची घुसमट सुरू आहे.

मुंबई महानगरपालिका ५ वी ते ७वी असे "अप्पर प्रायमरी" वर्गही चालवते. असे वर्ग खाजगी संस्थांनी चालवल्यास राज्यशासन त्यांना अनुदान देते पण महापालिकेला मात्र काही देत नाही अशी महानगरपालिकेची तक्रार आहे. त्यामुळे महानगरपालिकेने ५ वी ते ७ वी साठी नवीन मराठी शाळा काढणे बंद केले आहे.

मुंबई महानगरपालिका उर्दू, गुजराती, हिंदी, इंग्लिश अशा इतर माध्यमांच्याही शाळा चालवते. त्यांचे मराठीशी प्रमाण काय आहे हा स्वतंत्र संशोधनाचा विषय आहे.

मराठी माध्यमात शिकणे किंवा शिकवणे ही अंधश्रद्धा किंवा गुन्हा आहे असा शासन निर्णय अजून का झाला नाही हे कोडेच आहे.

Read More......

डिजिटल/ऑनलाईन सजावटीसाठी

 

वेगवेगळ्या प्रकारची सादरीकरणे, स्लाईड्‌स, शैक्षणिक साधने, स्वाध्यायपत्रिका, ब्लॉग्ज, ग्रीटिंग कार्डस्‌, होर्डिंग्ज तयार करण्यासाठी अनेक प्रकारच्या प्रतिमांची आणि पार्श्वभूमी म्हणून टेक्स्चर्सची गरज भासते.

अशा तऱ्हेच्या प्रतिमांसाठी/टेक्स्चर्ससाठी विविध कॅटलॉग्ज, सीडीज्‌ विकत मिळतात. अनेक वेबसाईट्‌सही अशी सामग्री पुरवतात.

प्रश्न असतो तो हौशी लोकांसाठी किंवा शाळांसाठी कॉपीराईटचा भंग न करता अशा तऱ्हेची सामग्री वापरता येण्याचा. विविध प्रकारच्या कायदेशीर लायसन्सेस्‌च्या आधारे अशी सामग्री सशर्त / बिनशर्त वापरता यावी म्हणून सुरू झालेल्या "क्रिएटिव कॉमन्स' ह्या चळवळीची माहिती अनेकांना असेलच.

"क्रिएटिव कॉमन्स' प्रमाणेच विशेषतः शैक्षणिक साधने, दृक्‌-श्राव्य माध्यमासाठी पाठ तयार करू इच्छिणाऱ्या शिक्षकांसाठी  इमेजआफ्टरसारख्या साईट्‌सही उपयुक्त आहेत.    

Read More......

हिंदीचा मराठीवरील प्रभाव

मराठीवरील हिंदीचा प्रभाव हिंदी वळणाच्या शब्दांच्या वापरामुळे नकोसा वाटतो हे खरे आहे पण तसे वाटू नये. इतर भाषांमधील शब्दांच्या वापरातून भाषा समृद्धच होत असते. मात्र हिंदी धाटणीच्या प्रयोगांमुळे आणि वाक्यांमुळे मराठीची धाटणी बिघडू देणे योग्य नाही.
हिन्दीला झोडपणे हा काही मराठीची प्रगती करण्याचा उपाय होऊ शकत नाही. इंग्रजीपेक्षा हिन्दी किंवा इतर कोणतीही भारतीय भाषा आपल्याला सुसह्य असायला हवी. वयं पंचाधिकंशतं हे मान्य असायला हरकत नसावी. सध्या आपल्याला भय्यांचा उपद्रव होतोय म्हणून हिंदीचा दुस्वास करणे योग्य होणार नाही. चांगली हिंदी आपण अभावानेच ऐकतो/वाचतो. चित्रपटांची भाषा हिंदी नसून हिंदुस्थानी आहे. शासकीय हिंदी भाषा सदोष घडणीची आणि कृत्रिम आहे. साहित्य अकादमीतर्फे प्रसिद्ध होणारे "समकालीन भारतीय साहित्य' चांगल्या हिंदीसाठी वाचावे.


"मायक्रोसॉफ्टच्या सर्व्हरवरून ऍप्लिकेशनचे बीटा व्हर्जन डाऊनलोड करा.' हे वाक्य मराठीच राहील. "घासलेट के लइन में खडा रैके बोम क्यूं मारता है रे ?' हे वाक्य उत्तर प्रदेशात कोणालाही समजणार नाही, पण ते हिंदीच आहे. (हे नमुन्याचे वाक्य खुशवंतसिंगांचे आहे)

रागवायचेच असेल तर आपल्या मुलांना इंग्रजी माध्यमात घालणाऱ्या मराठी माणसांवर रागवावे. जिच्या भाषेचा (म्हणजे मातृभाषेचा) अभिमान बाळगायचा ती माताच मुलाला इंग्रजी माध्यमात घालण्यासाठी आग्रही असते (नणंदेचा मुलगा इंग्लिशला आहे मग माझा का नको?) हा दैवदुर्विलास आहे. इंग्रजी माध्यमाच्या शाळा हे महाराष्ट्रात फालतू हिंदीचा प्रसार होण्याचे मुख्य कारण आहे. ह्यापैकी बहुसंख्य कॉस्मो आणि इंटरनॅशनल वगैरे शाळांचे माध्यम इंग्लिश असले तरी चलन इंग्लिश नसून संमिश्र हिंदीचे आहे. टुकार वाहिन्यांनी आणि चुकार जाहिरातवाल्यांनी जणू नव्या सर्जनशीलतेचा आविष्कार केल्याच्या आविर्भावात हिंग्लिशला डोक्यावर चढवलेले आहे. उथळ अभिरुचीच्या नव्या उच्चशिक्षितांच्या गळी आपले म्हणणे उतरवणे त्यामुळे ह्या माध्यमांना सोपे जाते.

आज शाळाशाळांमधून सेमी(!)इंग्लिशच्या कुबड्या घेऊन मराठी माध्यम तग धरण्याचा प्रयत्न करीत आहे. आजच्या भाषांच्या ऱ्हासावरून अंदाज बांधणाऱ्या संशोधकांचे म्हणणे असे आहे की अजून पन्नास वर्षांनी जगात फक्त 7 भाषा शिल्लक उरतील. हिंदी ही त्यापैकीच एक आहे. हे वास्तव नजरेआड करून चालणार नाही. 'इंग्रजीचे ज्ञान' हा भारतीय विद्यार्थ्यांना जगाच्या बाजारपेठेत पसंती देणारा घटक आहे हे खरे असेल तर हिंदीसारखीच लिपी असणे हे मराठीला पुढेमागे व्यावहारिक दृष्ट्या फायदेशीर ठरणार आहे. (भय्यांना मराठी बोलता येत नसेलही पण वाचता येते.) ज्यावेळी आपल्या मताचा प्रसार करण्याची वेळ येते त्यावेळी बहुसंख्यांची भाषा वापरण्याची क्षमता कामी येते. नामदेवमहाराज आणि रामदासस्वामींच्या हिंदी रचनांचा उद्देश ह्या संदर्भात ध्यानात घेण्याजोगा आहे.

खंडप्राय देशाच्या प्रशासनासाठी आणि प्रगतीसाठी व्यवहाराची समान भाषा ही अपरिहार्यता ठरू शकते. ह्या बाबतीत चीनचे उदाहरण लक्षणीय आहे. (किंबहुना आजच्या प्रमाण मराठी भाषेने आपले स्थान प्राप्त करण्यासाठी मराठीच्या अनेक बोली भाषांचा गळा घोटलेला आहे.)

तख्त फोडण्याचे सामर्थ्य असलेली मराठी मनगटे तराजू पेलण्याचे व्यावहारिक शहाणपण दाखवणार की नाही असा विचार मराठीप्रेमी माणसांनी करायला हवा. माहिती तंत्रज्ञानामुळे प्रसाराचे कार्य सुकर झाल्याने अनेक मरणासन्न भाषांना नवसंजीवन मिळण्याची शक्यता काही विद्वानांनी व्यक्त केलेली आहे.

Read More......

Readings...

• Blogging

"I try to remain curious. I constantly challenge my own thinking … even when I don’t want to...Being curious opens you to the world of new ideas and challenges your own sense of the status quo. Feeding your curiosity ensures you are always learning..." (Gavin Heaton from Servant of Chaos)

• Blogging

"Blogging creates a level of self-awareness that is otherwise hard to obtain, and it is a great form of self-actualization..." ( "Why blog?" by Benjamin)

• Book Reviews

Simenon...had a sideline gig: writing penetrating stories of rough-born characters living at society’s edges, set in exotic places...(Ways of seeing)

• Copyright

...too much uploading or cutting and pasting can put one at risk of violating copyright law...(KCNN)

• Innovation

BY its very nature, innovation is inefficient. While blockbusters do emerge, few of the new products or processes that evolve from innovative thinking ultimately survive the test of time...(Unboxed By JANET RAE-DUPREE)

• गायन आणि वादन

धैवतापर्यंत केलेला स्वरविस्तार, मध्यमावरील ठेहराव, समेवर येतानाचा डौल, मृदू पण प्रवाही असा गायनओघ, परिणामकारक शब्दफेक, वैविध्यपूर्ण स्वरावलींचे आकृतिबंध... हे सारेच रसिक मनांना "भिडणारे' होते. (जयश्री बोकील)

• भाषा आणि जीवन

द्विधाप्रयुक्तेन च वाङ्मयेन सरस्वती तन्मिथुनं नुनाव...(संस्कृत आणि प्राकृत)

Read More......

When to Use a Semicolon

The semicolon is a tricky beast, but it does serve specific purposes in sentence structure. Before getting to its uses, it's best to understand what the semicolon really is.


The semicolon is a hybrid of a period and comma. Its construction, according WritersOnlineWorkshops.com's Education Services Manager Joe Stollenwerk, suggests its intention to be stronger than a comma, but not as final as a period.

The four main uses for a semicolon are:

1. To join independent clauses when the comma/coordinating conjunction construction would be stylistically weaker. Dancing is for the birds; the Chicken Dance is for weddings.

2. Separating a statement from a question or a needed shift in mood. Stop goofing around; or should I tell your mother?

3. When the second clause of a compound sentence is introduced by a conjunctive adverb, a semicolon separates the clauses. I enjoy soccer; however, my favorite sport is baseball.

4. The semicolon separates series and clauses that contain internal punctuation (usually commas): My favorite places to hang out include baseball, football and soccer fields; restaurants and eateries; and Las Vegas.

Keep in mind that in the first three uses, the elements on both sides of the semicolon could stand alone as sentences. Semicolons can only connect independent clauses (unless rule 4 applies). As a little trick, substitute a period where you think the semicolon should go. If both elements are correct as sentences, they can be joined by a semicolon. If either element cannot stand alone as a complete sentence, a semicolon cannot be used to join them and you're better served with a comma.

Of course, not all writers love the semicolon. In fact, there are some folks who despise it—namely Kurt Vonnegut who once said, "Do not use semicolons. They are transvestite hermaphrodites representing absolutely nothing. All they do is show you've been to college."

Read More......

Role of Education

Role of Education is to humanise a person physically, intellectually, socially and spiritually - to make one physically strong to put in efforts, intellectually smart enough to induce efficiency in the efforts, socially synergetic to involve others in the same and spiritually focused to direct these efforts for a constructive cause.
The system of education prevailing in our country in medieval times, of disciples going to gurukuls, tried to come nearest to perform this role in human life. But does our modern system of schooling necessarily put an emphasis on this human building? After giving a careful thought, one is inclined to answer in negative.

What really bothers me about the present day education system is its so called uniformity ! Why a kid who is born and brought up in Mumbai and going to live all his future life in the same or similar cosmopolitan metropolis be taught ploughing a field and similar such activities carried out on a common farm? A general knowledge of agriculture is essential I do agree, but would that poor kid be able to imagine himself doing all these activities?

Every state in India differs in culture, geography, language, demographics and so on. But even within a state, there exists a vast diversity among people. School syllabus should not be the same across the state after primary schooling. It should be designed to include regional peculiarities. For example, a geography syllabus in konkan region should be more elaborating on growing opportunities in tourism business, new ways of rice cultivation and the business of fisheries, marine transport, ports and their functioning, etc. A Western Maharashtra syllabus would typically include sugarcane, cotton, sugar industry, products and by-products, opportunities in agro-business, export opportunities, electricity projects carried out on Krishna-Koyna riverbeds, co-operative movement, etc.

There are other points like quality in education, practical orientation approach in education etc. but as for today, I would call it an end!!

Read the original post

Read More......

Creativity and AI

Creative people in general crave for getting labled as 'original'. People from the PR agencies, with their red light and green light zones, advertise themselves as being 'creative'.

Advances in artificial intelligence, however, demystify these claims and come out with explanations that make the so called creativity and/or originality look quite mundane.

Aside from AI (Artificial Intelligence), the claims to creation can often be reduced to mere off beat. Reciprocating syntax, twisting meaning, tweaking the spelling and inventing grammars are the usual tools of the trade. Many creative punches turn out to be translations of idioms from foreign languages. All this parodying assumes knowledge of context on the part of the 'target'.

Margaret Boden has shown in her book how poems can be minted with the help of a computer, based on a semantic structure.

Read More......